شیرینی سه روز عبادت و مناجات با خالق یكتا برای بسیاری از معتكفین و عاشقان درگاه الهی تا مدت ها در یادها و خاطره های آنان باقی خواهد ماند به گونه ای كه برخی از هم اكنون چشم به راه اعتكاف سال آینده می شوند تا شاید دوباره به منبع فیض الهی متصل شده و روح خود را صیقلی دوباره بخشند.
همانگونه كه غفلت از یاد الهی و زنگارهای زندگی دنیایی باعث سنگینی جان و قلب انسان می شود، دعا و مناجات با رب العالمین و تلاوت قرآن و یاد مرگ چنین زنگارهایی را از دل پاك می كند تا انسان بهتر بتواند با فطرت الهی به دنبال كمال و سعادت واقعی خود دست یابد.
یكی از بهترین زمان هایی كه می توان دل های زنگار گرفته از غفلت و یا خدا را صیقل داد، فرصت سه روزه اعتكاف است كه بسیاری از مردم به ویژه جوانان با غنیمت شمردن این ایام تلاش می كنند تا با خلوتی سه روزه خود را از دنیا و گرفتاری ها مادی رها كرده و با تفكر در گذشته و راهی كه باید در زندگی خود طی كنند، امید و نشاط را چاشنی زندگی خود كرده و با همت بلند و اراده ای قوی دوران جدیدی را آغاز می كنند.
این روزهای اعتكاف را می توان دوره ای برای آمادگی حضور در ضیافت الهی در ماه مبارك رمضان دانست و برخی از معتكفین با حضور در مراسم معنوی اعتكاف تلاش می كنند تا دل های خود را برای درك ماه مبارك رمضان و فضیلت شب قدر آماده كنند، شبی كه از هزار ماه بهتر است.
هرچند شیرینی اعتكاف تا مدت ها در یاد معتكفین باقی می ماند ولی مهمتر از این عبادت سه روزه آثاری است كه تا مدت ها ره توشه آنان است و شاید بتوان گفت رمز قبولی اعتكاف این بندگان خدا، تاثیر آثار معنوی این عبادت فردی در زندگی اجتماعی آنان است.
برخی از بزرگان معتقدند كه یكی از شروط قبولی عباداتی مانند حج و اعتكاف ارتباط با مردم و برطرف كردن مشكلات آنان است.
آیت الله العظمی 'حسین مظاهری' می گوید: وقتی انسان از عبادتی همچون حج یا اعتكاف، یا حتی نماز و روزه فارغ میشود، در واقع ارتباط خود را با معبود خویش محكم نموده است. استحكام این ارتباط برای سیر صعودی انسان لازم است ولی كافی نیست. ارتباط با خدای تعالی، به مثابه یك بال برای پرنده در پرواز است و بال دیگر این پرواز، كه حتماً باید باشد، ارتباط با مخلوقات است.
این مرجع تقلید با اشاره به آیه سوم از سوره بقره 'الذین یومنون بالغیب و یقیمون الصلاه و مما رزقناهم ینفقون' می گوید: قرآن كریم در آیات متعددی ارتباط با خالق و ارتباط با مخلوق را به صورت توامان از انسان میخواهد. مثلا امر به نماز در آیات، مصداق ارتباط با خداوند و امر به انفاق و زكات، مصداق ارتباط با مردم و رسیدگی به حوائج آنان است.
به گفته مظاهری همه پیامبران الهی، بعد از آنكه به مقام عبودیت نائل شده و عبد خدا گردیدند، به مقام رسالت مبعوث شدهاند. مقام رسالت یعنی آمدن در میان مردم و ارتباط با مخلوقات.
این مرجع تقلید همچنین می گوید: كسی كه به اعتكاف رفته است، پس از بازگشت باید هم و غم خود را خدمت به خلق خدا قرار دهد و سعی و كوشش فراوانی در جهت حلِ مشكلات و گرههای زندگی مردم داشته باشد تا اعتكاف او مقبول درگاه خداوند متعال قرار گیرد.
سیره ائمه معصومین (ع) حكایت از آن دارد كه خدمت به مردم بر اعتكاف مقدم بوده و چنانچه مسلمانی نیاز به كمك معتكف پیدا كرد، سزاوار است كه انسان اعتكاف خود را رها كرده و مشكلی از دوش دیگران را بردارد.
میمون بن مهران میگوید: من در پیشگاه امام مجتبی (ع) مشرف بودم و در حالی كه ایشان معتكف بودند، مردی به محضرشان شرفیاب شد و گفت 'مقروض هستم. كسی كه از من طلب دارد، مطالبه كرده و چون قدرت پرداخت ندارم، میخواهد مرا به زندان بیافكند.'
امام حسن (ع) فرمودند 'پـولی ندارم كه بدهی شما را ادا كنم.' آن شخص به امام (ع) عرض كرد: اگر شما با طلبكار صحبت كنید، ممكن است به پاس حرمت شما مرا به زندان نیاندازد.
فرزند مهران هنگامی كه دید حضرت آماده شد تا كفش بپوشد و از مسجد خارج شود به امام حسن (ع) عرض كرد: آیا فراموش كردهاید كه در حال اعتكاف هستید و معتكف نباید در حال اعتكاف از مسجد خارج شود؟ امام مجتبی (ع) فرمودند: فراموش نكردهام ولی پدرم از جدم رسول اكرم (ص) نقل كرد كه اگر كسی گرهای از كار مسلمین یا شخص مومنی بگشاید و حاجت او را برآورده سازد، مانند آن است كه 9 هزار سال خداوند را عبادت كرده، روزها را به روزه و شب ها را به شب زندهداری سپری كرده باشد.
همچنین در روایتی از امام صادق (ع) آمده است كه تلاش برای برطرف كردن نیاز برادر مسلمان پاداش یك حج و یك عمره و دو ماه اعتكاف در مسجدالحرام دارد.
در روایتی دیگر نقل شده كه در محضر امام صادق(ع) عدهای از یاران و اصحاب نشسته بودند و پیرمردی از جمع آنان كمكی خواست كه یكی از یاران امام به نام 'صفوان' فورا برخاست و به كمك او شتافت و دقایقی بعد برگشت.
امام پرسیدند چه شد و صفوان پاسخ داد كار او انجام شد. امام به او فرمودند این كار به ظاهر كوچكی كه انجام دادی و وقت زیادی هم نگرفت از هفت دور طواف خانه خدا ثوابش بیشتر است.
سپس آن حضرت روایتی را از امام حسن مجتبی(ع) نقل فرمودند كه ثواب بر آوردن حاجت مومنی نزد خداوند از ثواب اعتكاف یك ماه درمسجد الحرام بیشتر است.
اینك كه روزهای خوش اعتكاف به پایان رسید، امتحانی دیگر آغاز شد و معتكفین با خدمت به مردم می توانند پاداش اعتكاف خود را چند برابر كنند و آنان نیز كه نتوانستند در این میهمانی سه روزه وارد شوند، با كمك به دیگران و رفع مشكلات مردم، ثواب و بهره ای را برای خود ذخیره كنند تا شاید از اجر و پاداشی همچون اعتكاف و بر اساس روایاتی كه بیان شد، پاداشی بیشتر از اعتكاف بهره مند شوند.
فراهنگ**1003**