مجازاتی که باب دایاموند، مدیرعامل بارکلیز، برای خود در نظر گرفته کافی دانسته نشده است

یک بانک عمده بریتانیایی به دلیل تخلف از مقررات بانکی حدود نیم میلیارد دلار جریمه شده است.

نهادهای ناظر بر فعالیت موسسات مالی در بریتانیا و آمریکا بانک بارکلیز، یکی از بانک های مهم بریتانیا را به دلیل تلاش برخی کارمندان بانک برای "دستکاری" در نرخ بهره استقراض متقابل بانکی به پرداخت ٢٩٠ میلیون پوند (حدود ٤٥٠ میلیون دلار) محکوم کرده اند.

از این مبلغ، حدود شصت میلیون دلار توسط سازمان خدمات مالی بریتانیا FSA شده، دویست میلیون دلار مربوط به تصمیم کمیسیون آمریکایی معاملات آتی کالا CFTC علیه بارکلیز است و بقیه مبلغ جریمه هم به دستور وزارت دادگستری ایالات متحده اخذ خواهد شد.

به گفته کارشناسان، اگرچه جریمه سنگینی که برای بارکلیز منظور شده، اما این بانک به دلیل همکاری نزدیک با مقامات آمریکایی در جریان رسیدگی به این مساله، از پیگرد قضایی احتمالی مصون مانده است.

موضوع این جریمه به تخلف برخی از کارکنان بانک بارکلیز در زمینه اعلام نرخ بهره مورد استفاده در وام گیری بانک ها تجاری از یکدیگر در شبکه بانکی لندن موسوم به "نرخ بهره پیشنهادی بین بانکی" لیبور Libor و در شبکه بانکی حوزه یورو موسوم به "نرخ بهره پییشنهادی حوزه یورو" یوریبور Euribor ارتباط دارد.

در نظام وام دهی متقابل بانک ها به یکدیگر، بانکی که با کمبود موقت نقدینگی مواجه شده است برای تامین نیاز خود، از بانکی که دارای مازاد نقدینگی است وام کوتاه مدت دریافت می کند و به این ترتیب، لزومی ندارد تا مبالغ زیادی پول نقد را بدون استفاده نگهداری کند.

نرخی که بانک وام دهنده از بانک وام گیرنده مطالبه می کند منعکس کننده ارزیابی وام دهنده از اعتبار و توانایی مالی وام گیرنده است.

برای محاسبه لیبور، از هر یک از بانک های فعال در لندن خواسته می شود تا هر روز، نرخی را که بانک های دیگر برای وام دهی به آن مطالبه می کنند، و نرخی که همین بانک برای وام دهی به بانک های دیگر در نظر می گیرد در اختیار یک مرکز مشخص قرار دهد.

متوسط این نرخ ها، نرخ لیبور را تشکیل می دهد در حالیکه از نرخ مشابه در مبادلات بین بانک های فعال در معاملات حوزه یورو، برای تعیین نرخ یوریبور استفاده می شود.

شماری از کارکنان بانک بارکلیز متهم است که در اوج بحران بانکی بین سال های ٢٠٠٧ و ٢٠٠٩ که موفعیت اعتباری بسیاری از بانک ها در معرض تردید قرار داشت، ارقامی را برای محاسبه لیبور ارائه کردند که در مورد وام گیری بانک کمتر، و در مورد وام دهی بانک در مواردی بیشتر از نرخ واقعی بود.

تخلف بانکی

هدف از اعلام ارقام غیرواقعی، "تلاش" برای بهتر نشان دادن اعتبار بارکلیز در مقایسه با رقبای بانک بود.

ناظران نگران تاثیر منفی رسوایی بر اعتبار لندن به عنوان یکی از مراکز مهم مالی جهان است

اعلام ارقام غیر واقعی در نهایت به انحراف نرخ لیبور از میزان واقعی آن منجر می شد و از آنجا که بانک ها از این نرخ به عنوان مبنایی برای تعیین نرخ بهره انواع وام، از جمله وام مسکن، استفاده می کنند، این انحراف در بخش های مختلف نظام بانکی انعکاس می یافت.

بارکلیز ظاهرا همین روش را در مورد عملیات بانکی در حوزه یورو به کار می برد.

البته، سازمان خدمات مالی بریتانیا مشخص نکرده است که آیا "تلاش" کارمندان بارکلیز برای تاثیرگذاری بر لیبور و یوریبور عملا در ارائه تصویری غیرواقعی از موقعیت اعتباری و تاثیرگذاری بر لیبور بانک موفقیت آمیز بوده یا نه.

در مقابل، گفته می شود که نهادهای نظارتی آمریکا، بانک بارکلیز را مقصر شناخته اند و تنها به دلیل همکاری کامل و شفاف بانک در جریان تحقیقات، به دریافت جریمه نقدی بسنده کرده و از ایراد اتهام کیفری علیه مدیران بانک خودداری ورزیده اند.

با اعلام خبر وضع جریمه نقدی علیه بارکلیز، مدیرعامل و شماری از مدیران ارشد بانک ضمن پذیرفتن اینکه "تخلفی جدی" در بانک روی داده، گفته اند که از دریافت پاداش نقدی در سال جاری خودداری می ورزند اما به نظر می رسد که این "فداکاری" کافی دانسته نشده است.

روز پنجشنبه، وزیر خزانه داری بریتانیا روش بانک بارکلیز را مورد نکوهش قرار داد و گفت که مدیرعامل این بانک در قبال "تخلفی بسیار وخیم" مسئولیت دارد و دیویدکامرون، نخست وزیر، جریمه سنگینی را که برای این بانک تعیین شده "موجه" دانست و گفت که مدیران ارشد بانک "باید در برابر سئوالاتی پاسخگو باشند" درحالیکه رهبر حزب کارگر، حزب اصلی مخالف، خواستار پیگرد قضایی مسئولان بانک شد.

به گفته ناظران، نتیجه مهمتر این ماجرا، آسیب به حیثیت نظام بانکی بریتانیا و متزلزل کردن اعتماد بین المللی به لندن به عنوان یک مرکز مهم مالی بین المللی است به خصوص اینکه گفته می شود که تعداد بیشتری از بانک های بریتانیاو دیگر کشورها به همین روش متوسل شده اند و ممکن است گزارش تخلف آنها در آینده نزدیک انتشار یابد.

ماجرای تخلف بارکلیز باعث کاهش شدید بهای سهام این بانک و دیگر بانک ها در معاملان روز پنجشنبه بازار بورس لندن شد.